Geçen hafta açılışı yapılan Erzurum Müzesi’nde, Taş Çağı’ndan ünik bulgu ve eserler, görsel ve dijital materyallerin yanı sıra kazılardan çıkarılan tarihi eserler bulunuyor.
İnsanoğlunun ilk çağdan bugüne uzanan serüveniyle ilgili bulgu ve önemli eserlerin sergilendiği müzede, 37 yıl önce Malazgirt’teki arkeolojik kazılarda çıkartılan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca restorasyon ve konservasyonu yapılarak muhafaza edilen tuğ (Tepesine altın yaldızlı top geçirilmiş, altında at kuyruğu kıllarının sarktığı bağlanmış bir sırıktan oluşan saltanat, şan ve şöhret alameti) ve parçaları da beğeniye sunuldu.
Müzedeki dikkati çekici nadide eserler arasında yerini alan gümüş üzerine altın kaplamadan yapılan “çift başlı ejder” işlemeli tuğun, Malazgirt Meydan Muharebesi’nde Sultan Alparslan tarafından kullanıldığı düşünülüyor.
Erzurum Müze Müdürü arkeolog Hüsnü Genç, Doğu Anadolu’nun en büyük müzesinin, içindeki nadide eserleriyle binlerce yıllık geçmişe ışık tuttuğunu söyledi.
Müzenin etnografya bölümünde tuğ ve parçalarının sergilendiğini anlatan Genç, “Tuğun parçaları ve alemi burada bulunmakta. Bu tuğ Malazgirt’teki arkeolojik kazılar sonucu 1986 yılında çıkartılmış ve müzemize getirilmiştir. Malazgirt’te bulunması dolayısıyla Malazgirt Meydan Muharebesi’nde Sultan Alparslan tarafından kullanılan tuğ olduğunu düşünüyoruz” bilgisini verdi.
37 yıldır özenle korunuyor
Genç, söz konusu tuğun başka bir örneğinin bulunmadığını belirterek, tarihi eserin uzun yıllardan beri muhafaza edildiğini anlattı.
Tuğ ve parçalarının restorasyon ve konservasyon çalışmalarının tamamlandığını dile getiren Genç, “Tuğ müzemizin nadide eserler bölümünde yer alıyor, daha önce bir yerde sergilenmedi. Yaklaşık 37 yıldır müzemizde. Erzurum Müzemizin önemli ve büyük olması dolayısıyla tuğun burada sergilenmesi uygun görüldü” diye konuştu.
Müzedeki tuğun tarihçesi
Müzede tuğun tarihçesinde şu bilgiler yer alıyor:
“Gümüş üzerine altın kaplama, Büyük Selçuklu dönemi, 11, 12 yüzyıl. Devletin bağımsızlığı ve hükümranlığın sembolleri olan ve resmi devlet sembolü olarak kullanılan ‘tuğ’, Türklerde kişilerin rütbelerini göstermektedir.
Buradaki tuğda karşılıklı olarak yerleştirilmiş iki ejder, ağızları arasında muhtemelen ay sembolünü tutmaktadır. İnanışa göre çift başlı ejderler gök kubbenin idaresi ve ahengini sağlar, karanlığa ve kötülüğe karşı savaşır.” (AA)
