Milliyet.com.tr/ Peki kısa sürede 590 bin kişinin borsadan çıkmasının sebebi ne? Borsadaki düşüşün nedenleri neler? Yüksek oynaklık gösteren hisselerde yatırımı olanlar ne yapmalı?
‘SÜRPRİZ DALGALANMALAR OLABİLİYOR’
Konuyla ilgili Ekonomist Hikmet Baydar, milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Borsada 6 Aralık’tan bu yana orta vadeli göstergeler aşağı sinyalini veriyor. Sinyallerle beraber işlem hacimlerinin yıl sonu nedeniyle düşmesi, yabancı yatırımcının Noel tatili nedeniyle piyasada olmamasıyla işlem hacimlerinin çok daha hareketli olma durumu artıyor. Bir hisse senedini yükseltmek veya düşürmek için çok yoğun bir şekilde işlem yapmaya gerek kalmadan çok daha düşük işlem hacimli zamanlarda sürpriz dalgalanmalar olabiliyor.
BORSADA DÜŞÜŞ SÜRER Mİ, HANGİ SEVİYE KRİTİK!
Yabancının olmaması nedeniyle yılbaşına kadar bu tür dalgalanmaları görebiliriz. Ancak sinyallerin aşağı olması nedeniyle teknik olarak aşağı sinyallerin gelmesiyle özellikle 7400’lü seviyeler önemli bir destek seviyesiydi. Bu seviyenin altına inilmesi yakında eğer toparlayamazsa stop satışların gelebileceği anlamına geliyor. Şimdilik aşağı trend eğilimi devam ediyor görüntüsü var. Her ne kadar işlem hacmi analizleri riske atsa da, çünkü düşük hacimde analizlerin hiçbiri sağlıklı olmuyor. İşlem hacminin düşük olması analizleri riske atıyor. Ancak şu anda 6950’li seviyelere kadar gerileme olma potansiyeli olduğunu düşünüyorum. Yılbaşı öncesi pozisyon ayarlamaları var.
Bunun dışında yüksek faiz nedeniyle kredili işlem yapanların pozisyonlarını taşıması oldukça zor. Çünkü maliyeti daha yüksek oluyor. Onların da pozisyon azaltmalarını görebiliriz.
‘HALKA ARZ HİSSELERİ ZARARDA’
Yüksek faizle beraber kredili işlem yapanların pozisyon azaltması ister istemez borsada düşüşlere yol açıyor. Son dönemlerde piyasadan bir miktar para halka arzlara gitmişti. Ancak halka arzlardaki hisselerin çoğu şu anda zararda. Oradaki yatırımcılar kilitlenmiş durumda. O nedenle borsada bir miktar kan kaybı söz konusu oluyor.
Borsa ile ilgili bazı kişiler hakkında soruşturmalar açılıyor ve bu soruşturmalar nedeniyle ‘acaba tahtalar kapatılır mı, hesaplarımıza bloke konulur mu?’ korkuları ile yoğun işlem yapan traderların pozisyon kapatmış olabilme ihtimali fazla. Bununda piyasadaki moralleri bozacağı bir satış dalgası oluşturabileceğini unutmamamız lazım.
HİSSELER YÜZDE 10 TABAN YAPMAYA BAŞLADI! BU TÜR HİSSELERDE YATIRIMI OLAN NE YAPMALI?
Çok dalgalı olan hisse senetlerinde yatırımcıların dikkatli olması lazım. Birincisi bir yukarı, bir aşağı yapıyorsa o hissede piyasa derinliği oluşmamış demektir. Daha çok yeni hisselerde bu karşımıza çıkabiliyor. İşlem hacmi düşük olan hisse senetlerinde bu olabiliyor. Bu tür hisse senetlerinde spekülatif, manipülatif hareketlerin olma riski artıyor. Bu hisselerde SPK dönem dönem tahtaları kapabiliyor ve hisse senetlerinde işlemleri durdurabiliyor. Tahtası kapatılmış olan hisse senetlerinde yatırımı olanların parası sıfırlanacağı için bu tarz hisselerde olmanın çok büyük risk taşıdığını hatırlatmakta fayda var. Bu tür dalgalanma yapan hisselerin her an tahta kapamaya, soruşturmaya hazır olması lazım. O nedenle yatırımcıların agresif hareket eden hisse senetlerinde dikkatli olmalılar. Bir anda değeri sıfıra düşebilir, geçmişte tahta kapama nedeniyle çok sorun yaşanmıştı.
‘KREDİLİ İŞLEM YAPANLAR ÇIKABİLİR’
Borsanın önündeki en büyük problemlerden birisi yüksek faizler. Yüksek faiz alternatif bir getiri aracı hem de kredili işlem yapanların yüksek maliyetlerle kredi bulması anlamına geliyor. Borsada getiri sağlayamadıkları için piyasadan çıkabilirler. Onların da satışları şu anda görülüyor olabilir. Bunun yanında jeopolitik risklere bakıyoruz, İsrail ile ilgili Ticaret gemilerine yapılan saldırılar gibi savaşın bölgeye yayılma riski ister istemez bu risklere dikkat etmemiz gerektiğini gösteriyor. Tayvan konusunda Çin ile ABD arasındaki uyuşmazlıklar önümüzdeki dönemde gündemi meşgul edebilir. Ukrayna-Rusya savaşı şu an gündemde çok yok ancak hala devam eden bir savaş. Yaptırımlar, jeopolitik riskler birçok mantıklı ticareti kesiyor. Bu şirket karlılıklarında problemler oluşturabilir. Husilerin bazı gemileri vurması nedeniyle ticari gemiler 15 bin km daha yolu uzatarak Afrika üzerinden dönüyorlar. Bu lojistik zincirinde aksamalara yol açacaktır. Bu önümüzdeki dönemde küresel çapta enflasyonist baskıya sebep olabilir. Bunların hepsi borsanın aleyhinedir. Bu gelişmeler şirket karlılıklarını olumsuz etkileyebilir. Gelecekte resesyon beklentileri, 2024 yılına biraz daha karamsar girilmesi maliyet artırıcı olayların yaşanması borsanın kar realizasyonu yapmasını gündeme getiriyor.”
