Tasavvuf ya da İslam ahlak ve edebini kuşanmak






Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf, İslam’ın bir parçasıdır. Bu nedenle büyüklerimiz tasavvufu ayrı bir kavram olarak görmemiş, hatta “İslam tasavvufu” ifadesini gereksiz bulmuşlardır.

İslam ahlakıyla ahlaklanmayı ifade eden “havf ve reca” terimini ele aldığımızda, aslında Kur’an’ın ve Peygamber’in ahlakıyla örtüşen ve onu geliştirip yorumlayan bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Bu nedenle, tasavvuf müessesesi ve tarikatlar üzerinden bu kavramları daha iyi anlamaya ve aktarmaya çalışırız.

Serrâc Tûsî, Ebû Tâlib el-Mekkî, Hargûşî, Sülemî, Kuşeyrî ve Hucvirî gibi önemli isimler, tasavvuf felsefesini kitaplaştıran ve geliştiren sufi düşünürler olarak havf ve reca kavramları üzerinde önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Tasavvuf tarihinde havf ve reca kavramlarını daha iyi anlama amacıyla, Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî’nin Menâzilü’s Sâirîn adlı eserindeki tespitlerini incelemeye yöneliyoruz.

Abdurrezzak Tek’in Tasavvufî Mertebeler: Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî Örneği kitabından da konuyla ilgili derinlemesine bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Et-Tilimsânî’nin Tasavvufta Haller ve Makamlar: Menâzilü’s Sâirîn Şerhi kitabı da konuya ilişkin önemli bir kaynaktır.

Havf ve Reca Kavramları

“Havf”, insanın ruhunda hoşlanmadığı durumlar veya arzuladığı şeyleri elde edememenin yarattığı endişe ve huzursuzluğu ifade eden bir terimdir. Bu psikolojik durum, genellikle Allah korkusu ve ahiretle ilgili endişelerle ilişkilendirilir.

Ebû Tâlib el-Mekkî gibi sufi düşünürler, havf kavramını detaylı bir şekilde irdeleyen ilk kişiler arasındadır. Havfın, takva, haşyet, hazer, vecel ve işfâk gibi korkuyla ilişkili tüm aşamalarını kapsadığını belirtmişlerdir.

Herevî’ye göre, havf kavramı üç aşamada incelenmelidir. İlâhi cezalardan korku, Hakk’ın huzurunda kendini kaybetme korkusu ve Hakk’ın celâlinin heybetinden korku havfın farklı boyutlarını oluşturur.

İlâhi cezalardan korkma, imanın bir göstergesi olarak kabul edilirken, Hakk’ın huzurunda kaybolma korkusu ve Hakk’ın heybetinden duyulan korku, sufi yolculuğun farklı aşamalarında önemli bir rol oynar.

Reca kavramıyla ilgili detaylara ise bir sonraki yazımızda değinilecektir.


Related Posts

Ankaralılara metro müjdesi! Projenin ayrıntılar belli oldu

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Ankara’nın değişen dinamiklerini ve imar yapısını da dikkate alarak yeniden oluşturdukları Esenboğa Metrosu’nun yeni projesini 2 aya kadar tamamlayacaklarını duyurdu.

TÜİK açıkladı: Mevsimsellikten arındırılmış haziran enflasyonu belli oldu

TÜİK açıkladı: Mevsimsellikten arındırılmış haziran enflasyonu belli oldu

Dünyaca ünlü yatırım bankasından Türkiye için enflasyon ve faiz tahmini

Yatırım bankası Morgan Stanley, Türkiye için enflasyon ve faiz tahminini açıkladı. Banka, Merkez Bankası’nın temmuz ayında faiz indirimine başlayabileceğini belirtirken; politika faizinin yüzde 43.5’e çekilmesini beklediğini kaydetti.

Son 20 yılın istatistiği: Rusya büyümede tüm Batı ekonomilerini geride bıraktı

Rusya Devlet Başkanlığı Yabancı Ülkelerle Yatırım ve Ekonomik İşbirliği Özel Temsilcisi ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDIF) Başkanı Dmitriyev, Rusya’nın son 20 yılda ekonomik büyüme konusunda tüm Batı ekonomilerini geride bıraktığını gösteren istatistiklere dikkat çekti.

Akaryakıt, sigara ve alkol fiyatlarına zam geliyor: ÖTV’deki ‘otomatik artış’ netleşti

Temmuz 2025 ÖTV zammı belli oldu. TÜİK’in açıkladığı Yİ-ÜFE oranı aylık yüzde 2.46 oranında arttı. Bu oran doğrultusunda akaryakıt, sigara ve alkol ürünlerine otomatik vergi zammı geldi. Peki, sigaraya ne kadar zam geldi? Benzin ve motorin zammı ne kadar oldu?

Bedelli askerlik ücretine zam yapıldı: Yeni tutar belli oldu!

Memur maaşlarına yapılan zam sonrası bedelli askerlik ücretinde artış yaşandı. Yeni zam oranları ve güncel bedelli askerlik tutarı yatırımcıların ilgisini çekiyor. Konuyla ilgili gelişmeler önümüzdeki günlerde netleşecek.