Tasavvuf ya da İslam ahlak ve edebini kuşanmak






Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf, İslam’ın bir parçasıdır. Bu nedenle büyüklerimiz tasavvufu ayrı bir kavram olarak görmemiş, hatta “İslam tasavvufu” ifadesini gereksiz bulmuşlardır.

İslam ahlakıyla ahlaklanmayı ifade eden “havf ve reca” terimini ele aldığımızda, aslında Kur’an’ın ve Peygamber’in ahlakıyla örtüşen ve onu geliştirip yorumlayan bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Bu nedenle, tasavvuf müessesesi ve tarikatlar üzerinden bu kavramları daha iyi anlamaya ve aktarmaya çalışırız.

Serrâc Tûsî, Ebû Tâlib el-Mekkî, Hargûşî, Sülemî, Kuşeyrî ve Hucvirî gibi önemli isimler, tasavvuf felsefesini kitaplaştıran ve geliştiren sufi düşünürler olarak havf ve reca kavramları üzerinde önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Tasavvuf tarihinde havf ve reca kavramlarını daha iyi anlama amacıyla, Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî’nin Menâzilü’s Sâirîn adlı eserindeki tespitlerini incelemeye yöneliyoruz.

Abdurrezzak Tek’in Tasavvufî Mertebeler: Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî Örneği kitabından da konuyla ilgili derinlemesine bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Et-Tilimsânî’nin Tasavvufta Haller ve Makamlar: Menâzilü’s Sâirîn Şerhi kitabı da konuya ilişkin önemli bir kaynaktır.

Havf ve Reca Kavramları

“Havf”, insanın ruhunda hoşlanmadığı durumlar veya arzuladığı şeyleri elde edememenin yarattığı endişe ve huzursuzluğu ifade eden bir terimdir. Bu psikolojik durum, genellikle Allah korkusu ve ahiretle ilgili endişelerle ilişkilendirilir.

Ebû Tâlib el-Mekkî gibi sufi düşünürler, havf kavramını detaylı bir şekilde irdeleyen ilk kişiler arasındadır. Havfın, takva, haşyet, hazer, vecel ve işfâk gibi korkuyla ilişkili tüm aşamalarını kapsadığını belirtmişlerdir.

Herevî’ye göre, havf kavramı üç aşamada incelenmelidir. İlâhi cezalardan korku, Hakk’ın huzurunda kendini kaybetme korkusu ve Hakk’ın celâlinin heybetinden korku havfın farklı boyutlarını oluşturur.

İlâhi cezalardan korkma, imanın bir göstergesi olarak kabul edilirken, Hakk’ın huzurunda kaybolma korkusu ve Hakk’ın heybetinden duyulan korku, sufi yolculuğun farklı aşamalarında önemli bir rol oynar.

Reca kavramıyla ilgili detaylara ise bir sonraki yazımızda değinilecektir.


Related Posts

‘Ticari ilişkiler hızla artacak’

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve beraberindeki heyet, Suriye’de Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkileri görüştü.

KKM ve katılma hesaplarında düşüş

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yayımladığı haftalık verilere göre, 5 Temmuz ile sona eren haftada kur korumalı mevduat (KKM) ve katılma hesaplarında düşüş eğilimi sürdü. Bu kapsamda, söz konusu hesapların toplam büyüklüğü …

2.5 milyon TL’ye varan düşük faizli ‘Nefes Kredisi’ için başvurular başladı

KOBİ’lere yönelik ‘Nefes Kredisi’ başvuruları başladı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde sağlanan kredi desteğine ilk günden bin işletme başvurdu. Uygun görülen üyelere 1 milyon TL ile 2 milyon 500 bin TL arasında kredi verilecek.

Almanya’da şirket iflasları ikinci çeyrekte 2005’ten beri en yüksek seviyeye ulaştı

Almanya’daki Halle Ekonomik Araştırma Enstitüsü (IWH), ülkede iflas eden şirket sayısının 2025’in ikinci çeyreğinde 2005’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştığını bildirdi.

Boğaz’da lüks devlerine yıkım kararı: Bebek Otel, Baylan Pastanesi, Mandarin Otel…

Anıtlar Kurulu ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü dikkart çeken bir tespit sonucu, İstanbul Boğazı’nda yer alan bazı yapıların yıkımı kararlaştırıldı. Müdürlük, özellikle Bebek – Arnavutköy hattında yaptığı incelemede kaçak tadilat, eklenti ve yapılaşma …

TBYD Başkanı açıkladı: Tuborg grubuna zam geldi!

ÖTV artışının ardından alkol fiyatlarında yeni zamlar uygulanmaya başlandı. İki büyük alkol grubuna gelen zamlar raflara yansıdı. Fiyat listeleri güncellenirken tüketiciler yeni etiketlerle karşılaştı.